Dieta bezglutenowa, jak sama nazwa wskazuje to dieta eliminująca z codziennego jadłospisu produkty zawierające gluten. Gluten to białko, które występuje w pszenicy, życie oraz jęczmieniu oraz w wielu wysoko przetworzonych produktach.
Dieta bezglutenowa - kiedy stosować?
Dieta bezglutenowa przynosi wiele korzyści, jej stosowanie jest wręcz wskazane w leczeniu objawów wielu schorzeń. Istnieją schorzenia, w przypadku których dieta niezawierająca glutenu jest szczególnie zalecana, a czasem wręcz wykluczenie produktów glutenowych dla chorego to niestety konieczność. Do najpopularniejszych schorzeń, w których zaleca się dietę bezglutenową zaliczamy:
Jest to schorzenie autoimmunologiczne, w którym spożycie glutenu może przynieść najwięcej skutków ubocznych. Stosowanie go w przypadku osoby cierpiącej na to schorzenie jest wręcz zakazane. Osoba chora na celiakię, która spożywa gluten narażona jest na zanik kosmków jelitowych oraz zaburzenia wchłanialności składników odżywczych z pożywienia, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Do najczęstszych objawów tej choroby zalicza się: częste bóle brzucha, wzdęcia, biegunki, afty, niski wzrost, utrata masy ciała, stany depresyjne, uczucie zmęczenia. U osoby chorującej na to schorzenie leczenie polega na całkowitym wyeliminowaniu produktów zawierającej gluten z codziennej diety. Aby sprawdzić czy dany pacjent choruje na celiakię wykonuje się badania z krwi, a także pobiera wycinek jelita cienkiego podczas stosowania diety bogatej w produkty glutenowe.
Nadwrażliwość na gluten
Tzw. nieceliakalna nadwrażliwość na ten składnik pożywienia, zalicza się do łagodniejszych schorzeń układu pokarmowego, a objawia się występowaniem oznak nietolerancji glutenu, ale bez stwierdzenia występowania typowej celiakii. Objawami świadczącymi o tym że możemy mieć do czynienia z tym schorzeniem zalicza się: wysypki, bóle głowy oraz brzucha, wzdęcia ciągłe uczucie zmęczenia, występowanie wzdęć, a także zamiennie zaparć oraz biegunek. Leczenie polega na wyeliminowaniu w znaczącym stopniu glutenu z pożywienia oraz kontroli dolegliwości przez okres kilku miesięcy, a następnie na ponownym, stopniowym wprowadzaniu glutenu do jadłospisu i kontroli czy objawy się ponownie nasiliły, jeśli tak się dzieje, wówczas należy ponownie wykluczyć je z diety.
Alergia na gluten
To schorzenie z kolei różni się objawami znacząco od wcześniej wymienionej nietolerancji oraz celiakii, gdyż objawy pojawiają się niemalże tuż po spożyciu produktów bogatych w gluten, a należą do nich reakcje skórne takie jak pokrzywka, zmiany atopowe, a także katar oraz ostre biegunki. W tym przypadki również za najskuteczniejszą metodę leczenia uznaje się eliminację glutenu.
Hashimoto
To przewlekłe zapalenie tarczycy. Jest to choroba dotykające kobiet, jej leczenie jest ciężkie, polega głównie na eliminacji skutków schorzenia. Do objawów choroby zalicza się przede wszystkim: obfite miesiączki, suchą skórę, senność, depresje, bóle mięśni oraz stawów, przybieranie na wadze, wypadanie włosów, a także zbyt wysoki poziom cholesterolu. Leczenie polega na stałym przyjmowaniu leków kontrolujących poziom TSH w organizmie. Jednak wiele osób twierdzi, że również w przypadku tego schorzenia wykluczenie z diety glutenu może mieć korzystny wpływ na organizm i zmniejszać uciążliwe skutki tej choroby.
Zespół jelita wrażliwego
To schorzenie dawniej zwane nerwicą jelit, przyczyny tego schorzenia nie są znane. Głównym objawem tej choroby jest zaburzenie rytmu wypróżnień (ostre biegunki na zmianę z zaparciami), przelewanie w brzuchu, uciążliwe wzdęcia i silne bóle brzucha. Wielu pacjentów, u których stwierdzono to schorzenie twierdzi, że eliminacja glutenu z diety zmniejszyła uciążliwe objawy tej choroby.
Dieta bezglutenowa wskazane i zakazane produkty
Dieta bezglutenowa polega na wyeliminowaniu dosyć dużej gamy produktów.
Przed przystąpieniem do całkowitego odstawienia glutenu warto skonsultować się z lekarzem, by stwierdzić czy jest to dla nas wskazane. Istnieje jednak wielu zwolenników diety bezglutenowej, którzy eliminują gluten ze swojej diety.
Produkty niezawierające glutenu zostały zamieszczone w poniższej tabeli, w której znajdują się również produkty zawierające gluten oraz te, które mogą go zawierać:
Grupa produktów
Nie zawiera glutenu
Mogą zawierać gluten
Zawierają gluten
Produkty zbożowe
Zboża naturalnie niezawierające glutenu: ryż biały i brązowy, kukurydza, gryka, proso, amarantus, quinoa, mąki i kasze ze zbóż naturalnie bezglutenowych (np. kasza jaglana z prosa, gryczana), płatki ryżowe, skrobia kukurydziana, ryżowa i z tapioki, gotowe mieszanki mączne bezglutenowe, pieczywo i makarony z mąk bezglutenowych wykonane samodzielnie oraz kupne oznakowane znakiem „Przekreślonego Kłosa”, kaszki dla dzieci ryżowe i kukurydziane, chrupki kukurydziane, popcorn, owies bezglutenowy ( z zastrzeżeniami), bułka tarta bezglutenowa.
Płatki śniadaniowe kukurydziane mogą zawierać słód jęczmienny, mąka kukurydziana, ryżowa, gryczana dostępne w sprzedaży ogólnej mogą być zanieczyszczone glutenem.
Pszenica (i jej dawne odmiany, np. orkisz, płaskurka), pszenżyto, jęczmień, żyto, zwykły owies (ze względu na zanieczyszczenia), mąka pszenna, żytnia, jęczmienna, płatki pszenne, jęczmienne, żytnie, owsiane, kasza manna, kuskus, kasza jęczmienna (pęczak, mazurska, perłowa), musli, kasze owsiane, kaszki błyskawiczne zbożowe i mleczno – zbożowe, makaron pszenny, makaron żytni, pierogi, pyzy, kopytka, naleśniki, pieczywo – każde – jeśli nie jest oznaczone jako bezglutenowe (chleb biały i razowy, bułki, bagietki, maca, pumpernikiel, pieczywo chrupkie, precle), pieczywo cukiernicze suche (herbatniki, ciastka, wafle, biszkopty, pierniczki, sucharki, paluszki itp.), ciasta, ciastka, drożdżówki, pizza, bułka do hamburgera, bułka tarta.
Mięso, ryby, jaja
Świeże nieprzetworzone mięso, ryby, jaja.
Wędliny (także te wysokogatunkowe typu szynka), zwłaszcza tzw. wędliny wysokowydajne, konserwy rybne i mięsne, wędliny podrobowe (kaszanka, pasztetowa, pasztet), wyroby garmażeryjne mięsne ( parówki,kotlety mielone, pulpety, hamburgery).
Panierki do mięs i ryb oraz potrawy panierowane.
Mleko i produkty mleczne
Mleko świeże, mleko w kartonie, mleko zagęszczane, mleko w proszku, kefir, maślanka, jogurt naturalny, nieprzetworzony ser biały, żółty.
Jogurty owocowe, maślanki smakowe, napoje czekoladowe, produkty mleczne o obniżonej zawartości tłuszczu, serki topione, śmietana (zagęstnik), tanie sery żółte (tzw. wyroby seropodobne); gotowe sery białe do serników (niektórzy producenci dodają błonnik pszenny), sery pleśniowe.
Napoje mleczne z dodatkiem słodu jęczmiennego, produkty mleczne z ziarnami zbóż.
Tłuszcze
Masło, smalec, margaryna, olej roślinny, oliwa z oliwek.
Majonezy, gotowe sosy (dresingi).
Warzywa i przetwory z warzyw
Wszystkie warzywa (świeże, mrożone, konserwowane bez dodatków), strączkowe (groch, fasola, soczewica), ziemniaki, skrobia ziemniaczana.
Sałatki z majonezem i dresingami o nieznanym składzie, przeciery pomidorowe, niektóre fasole w puszkach, placki ziemniaczane, produkty wegetariańskie typu kotlety sojowe, pasztety sojowe, majonezy sojowe.
Warzywa smażone panierowane, warzywa z tartą bułką.
Owoce
Wszystkie owoce (świeże, mrożone, konserwowane).
Owoce suszone, wsady owocowe.
Cukier, słodycze, desery
Cukier, dżem, miód, landrynki, ciasta i ciastka upieczone z dozwolonych produktów, kisiele i budynie domowe z mąki ziemniaczanej, ciasta i ciastka oznakowane znakiem „Przekreślonego Kłosa”.
Guma do żucia, żelki, nadziewane cukierki, batony, gotowe budynie, lody, czekolada i czekoladki, chipsy.
Ciasta i ciastka upieczone z niedozwolonych mąk lub z niedozwolonym proszkiem do pieczenia, słód jęczmienny.
Napoje
Herbata, kawa naturalna, soki owocowe, wody mineralne, kompoty, napary z ziół, czyste alkohole.
Niektóre tanie kawy rozpuszczalne, zwłaszcza aromatyzowane, czekolada do picia na gorąco, napoje owocowo-warzywne, alkohole z dodatkami smakowymi.
Kawa zbożowa, kakao owsiane, napoje słodzone słodem jęczmiennym, piwo.
Przyprawy
Sól, pieprz, zioła (bez ostrzeżeń o glutenie), ocet winny, ocet jabłkowy, bezglutenowy sos sojowy Tamari.
Jednorodne przyprawy, jarzynki typu vegeta, mieszanki przypraw (np. curry), musztardy, keczupy, sosy w proszku gotowe dipy i dresingi.
Zupy
Zupy domowe z dozwolonych produktów.
Zupy w proszku (instant), niektóre kostki bulionowe.
Zupy zaprawiane mąką, zupy z makaronem, z lanym ciastem.
Inne
Proszek do pieczenia bezglutenowy, soda spożywcza, komunikanty niskoglutenowe.
Preparaty do odchudzania, niektóre leki i preparaty wielowitaminowe, niektóre aromaty, cukier waniliowy.
Zwykły proszek do pieczenia, hydrolizowane białko roślinne, seitan (zastępnik mięsa stosowany przez wegetarian) komunikanty z mąki pszennej, zwykłe opłatki świąteczne.
Produkty zbożowe
Nie zawierają glutenu
Zboża naturalnie niezawierające glutenu: ryż biały i brązowy, kukurydza, gryka, proso, amarantus, quinoa, mąki i kasze ze zbóż naturalnie bezglutenowych (np. kasza jaglana z prosa, gryczana), płatki ryżowe, skrobia kukurydziana, ryżowa i z tapioki, gotowe mieszanki mączne bezglutenowe, pieczywo i makarony z mąk bezglutenowych wykonane samodzielnie oraz kupne oznakowane znakiem „Przekreślonego Kłosa”, kaszki dla dzieci ryżowe i kukurydziane, chrupki kukurydziane, popcorn, owies bezglutenowy ( z zastrzeżeniami), bułka tarta bezglutenowa.
Mogą zawierać gluten
Płatki śniadaniowe kukurydziane mogą zawierać słód jęczmienny, mąka kukurydziana, ryżowa, gryczana dostępne w sprzedaży ogólnej mogą być zanieczyszczone glutenem.
Zawierają gluten
Pszenica (i jej dawne odmiany, np. orkisz, płaskurka), pszenżyto, jęczmień, żyto, zwykły owies (ze względu na zanieczyszczenia), mąka pszenna, żytnia, jęczmienna, płatki pszenne, jęczmienne, żytnie, owsiane, kasza manna, kuskus, kasza jęczmienna (pęczak, mazurska, perłowa), musli, kasze owsiane, kaszki błyskawiczne zbożowe i mleczno – zbożowe, makaron pszenny, makaron żytni, pierogi, pyzy, kopytka, naleśniki, pieczywo – każde – jeśli nie jest oznaczone jako bezglutenowe (chleb biały i razowy, bułki, bagietki, maca, pumpernikiel, pieczywo chrupkie, precle), pieczywo cukiernicze suche (herbatniki, ciastka, wafle, biszkopty, pierniczki, sucharki, paluszki itp.), ciasta, ciastka, drożdżówki, pizza, bułka do hamburgera, bułka tarta.
Mięso, ryby, jaja
Nie zawierają glutenu
Świeże nieprzetworzone mięso, ryby, jaja.
Mogą zawierać gluten
Wędliny (także te wysokogatunkowe typu szynka), zwłaszcza tzw. wędliny wysokowydajne, konserwy rybne i mięsne, wędliny podrobowe (kaszanka, pasztetowa, pasztet), wyroby garmażeryjne mięsne ( parówki,kotlety mielone, pulpety, hamburgery).
Zawierają gluten
Panierki do mięs i ryb oraz potrawy panierowane.
Mleko i produkty mleczne
Nie zawierają glutenu
Mleko świeże, mleko w kartonie, mleko zagęszczane, mleko w proszku, kefir, maślanka, jogurt naturalny, nieprzetworzony ser biały, żółty.
Mogą zawierać gluten
Jogurty owocowe, maślanki smakowe, napoje czekoladowe, produkty mleczne o obniżonej zawartości tłuszczu, serki topione, śmietana (zagęstnik), tanie sery żółte (tzw. wyroby seropodobne); gotowe sery białe do serników (niektórzy producenci dodają błonnik pszenny), sery pleśniowe.
Zawierają gluten
Napoje mleczne z dodatkiem słodu jęczmiennego, produkty mleczne z ziarnami zbóż.
Tłuszcze
Nie zawierają glutenu
Masło, smalec, margaryna, olej roślinny, oliwa z oliwek.
Mogą zawierać gluten
Majonezy, gotowe sosy (dresingi).
Warzywa i przetwory z warzyw
Nie zawierają glutenu
Wszystkie warzywa (świeże, mrożone, konserwowane bez dodatków), strączkowe (groch, fasola, soczewica), ziemniaki, skrobia ziemniaczana.
Mogą zawierać gluten
Sałatki z majonezem i dresingami o nieznanym składzie, przeciery pomidorowe, niektóre fasole w puszkach, placki ziemniaczane, produkty wegetariańskie typu kotlety sojowe, pasztety sojowe, majonezy sojowe.
Zawierają gluten
Warzywa smażone panierowane, warzywa z tartą bułką.
Owoce
Nie zawierają glutenu
Wszystkie owoce (świeże, mrożone, konserwowane).
Mogą zawierać gluten
Owoce suszone, wsady owocowe.
Cukier, słodycze, desery
Nie zawierają glutenu
Cukier, dżem, miód, landrynki, ciasta i ciastka upieczone z dozwolonych produktów, kisiele i budynie domowe z mąki ziemniaczanej, ciasta i ciastka oznakowane znakiem „Przekreślonego Kłosa”.
Mogą zawierać gluten
Guma do żucia, żelki, nadziewane cukierki, batony, gotowe budynie, lody, czekolada i czekoladki, chipsy.
Zawierają gluten
Ciasta i ciastka upieczone z niedozwolonych mąk lub z niedozwolonym proszkiem do pieczenia, słód jęczmienny.
Napoje
Nie zawierają glutenu
Herbata, kawa naturalna, soki owocowe, wody mineralne, kompoty, napary z ziół, czyste alkohole.
Mogą zawierać gluten
Niektóre tanie kawy rozpuszczalne, zwłaszcza aromatyzowane, czekolada do picia na gorąco, napoje owocowo-warzywne, alkohole z dodatkami smakowymi.
Zawierają gluten
Kawa zbożowa, kakao owsiane, napoje słodzone słodem jęczmiennym, piwo.
Przyprawy
Nie zawierają glutenu
Sól, pieprz, zioła (bez ostrzeżeń o glutenie), ocet winny, ocet jabłkowy, bezglutenowy sos sojowy Tamari.
Mogą zawierać gluten
Jednorodne przyprawy, jarzynki typu vegeta, mieszanki przypraw (np. curry), musztardy, keczupy, sosy w proszku gotowe dipy i dresingi.
Zupy
Nie zawierają glutenu
Zupy domowe z dozwolonych produktów.
Mogą zawierać gluten
Zupy w proszku (instant), niektóre kostki bulionowe.
Zawierają gluten
Zupy zaprawiane mąką, zupy z makaronem, z lanym ciastem.
Inne
Nie zawierają glutenu
Proszek do pieczenia bezglutenowy, soda spożywcza, komunikanty niskoglutenowe.
Mogą zawierać gluten
Preparaty do odchudzania, niektóre leki i preparaty wielowitaminowe, niektóre aromaty, cukier waniliowy.
Zawierają gluten
Zwykły proszek do pieczenia, hydrolizowane białko roślinne, seitan (zastępnik mięsa stosowany przez wegetarian) komunikanty z mąki pszennej, zwykłe opłatki świąteczne.
Źródło: https://celiakia.pl/produkty-dozwolone/
Dieta bezglutenowa efekty stosowania
Osoby, które ograniczyły lub całkiem wyeliminowały spożycie glutenu do najczęstszych efektów zaliczają:
- Zmniejszenie masy ciała poprzez wprowadzenie zdrowych nawyków żywieniowych i wyeliminowanie w głównej mierze większości wysoko przetworzonych, a co za tym idzie wysokokalorycznych produktów ze swojej diety
- Większa sprawność
- Lepsza przemiana materii
- Zmniejszenie nieprzyjemnych dolegliwości jak wzdęcia, zaparcia, biegunki
Podsumowując, nie zaleca się całkowitej eliminacji glutenu z diety bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem, gdyż całkowite jego wykluczenie z jadłospisu może doprowadzić do wystąpienia nietolerancji na gluten. Dobrym rozwiązaniem jest stopniowe eliminowanie produktów z diety i obserwowanie czy czujemy się lepiej. Jeśli jednak stale odczuwasz nieprzyjemne objawy ze strony układu pokarmowego, zgłoś się do lekarza by wykonać niezbędne badania by upewnić się czy dieta bezglutenowa nie jest dla Ciebie wskazana.
Komentarze (0)